‘’Reklam Yapın Ama Herkesle Değil’’

İyi bir jokey değilseniz ata yük olursunuz.

Reklam, gelişen ve değişen dünyanın en etkili silahıdır. Her şey iyi bir fikir ile başlar. Ucuz fikirler için çok para ödenmez.

Reklam bir firmanın bağışıklık sistemini güçlendirmek için aldığı en etkili vitamindir. Lakin iyi bir reklam kötü yönetilen bir firmayı batırır. Reklam yapmaya ihtiyacınız olduğunda firmanızın tüm yapısını inceleme fırsatını vereceğiniz ham madde temininden tutun üretim, planlama, satış, pazarlama, lojistik, siyasal bilimler, sosyolojik temeller ve çağımızın modern reklam stratejisi dijital pazarlamayı bilen hatta aynı zamanda uluslararası pazarı ve gündemi yakinen takip eden birilerinden ya da bir ajanstan yardım almak sizin için daha iyi olacaktır. Bu saydıklarım iyi bir reklam yapabilmek için gerekli olan temel özellikler.

İyi bir reklam ölçülebilir olmalı. İyi bir reklamcı; iyi bir araştırmacı, iyi bir istatistikçi olmalı. Yakın tarihimizde birçok örneği olan başarılı reklam çalışmaları incelendiğinde ürün ve marka pazarlamada hep iyi bir fikrin akıllarda kaldığını görürüz.

Reklamın yapılacağı masaya iş insanı veya yöneticiler ancak misafir olarak oturmalıdır. Reklam kreatif ve ağır zihin işçiliği gerektirir. Üç boyutlu bir satranç oynar gibi düşünür ve uygular iyi bir reklamcı. Bu yüzden reklamcı tüm enerjisini sizi ikna etmek için değil ürün ve markanızın değerini hedef kitleye aktarmak ve onları ikna etmek için kullanmalıdır. Birçok deha fikir, bu anlayış dışı yatırımcının itiraz parmağı karşısında yok olup gitmiştir.

İtiraz parmağınızı aradan çekin!

Gelin sizinle bir reklam planlayalım. Mesela bir restaurantınız olduğunu düşünelim. Marka bilinirliğinizi artıracak aynı zamanda ürün pazarlaması yaparak satış elde etmeyi istediğiniz bir reklam senaryosu hayal edelim.

Bunun için şirketimizi bir tanıyalım isterseniz. Bunun için Türkiye’de yayığın kullanılan pazarlamanın 4p kavramına göre ilerleyelim.

Peki nedir bu 4p?

• Product ( Ürün)

• Price (Fiyat)

• Place (Dağıtım, lokasyon,yer)

• Promotion (Tutundurma)

Gördüğünüz gibi reklam tutundurma kanalına bağlıdır.

Öncesinde ürün, fiyat, yer değimiz üç ana damarı incelememiz lazım. Peki bu kavramları sizce basit bir reklam anlayışı ile incelememiz mümkün mü? Hayır. Çünkü reklam, pazarlamanın alt bilim dalıdır. Yani bilinen basit anlayışlar ile firmamıza reklam yapmak sadece yanlış finansman yönetimi içerisinde fayda vermeyen bir anı olarak kalır.

Ürün nedir? Bunu belirleyelim? Bunu belirlemek için bir restaurantın ürettiği ürünün argesinin bulunmuş olduğu bölgenin damak veya doyum tadına uygunluğu ölçülür. Müslüman mahallesinde salyangoz satılmaz atasözü buna uygun bir atasözüdür.

Eğer ürün uygunsa mevcut lokasyondaki demografik yapı incelenir. Bölgede yaşayan insanların davranış ve ilgi reaksiyonları, gelir seviyeleri, tüketim alışkanlıkları gibi birçok etken değerlendirmeye tabi tutulur. Durum tespiti olarak nitelendirdiğimiz bu yapı ‘’Doğru ürün doğru hedef kitle midir?’’ sorusunun cevabını bizlere verir. Diyelim ki üretim yaptığımız ürün pizza olsun. O halde özellik tanıtır fayda sattırır modeli ile ilk önce ürün özelliklerini belirleyelim. Sonra fayda kısmını belirledikten sonra satış öncesi tüm operasyonel etkenleri belirleyelim. Örneğin karışık bir pizzamız var ve sadece orta boy ölçüsünde satış kabiliyetimiz mevcut. O halde içerik belirtilmeli ve farkındalık yaratacak unsurlar ortaya koyulmalı. Bunun için rakiplerin gözlemi ve tüketim alışkanlıkları doğrultusunda gramaj, malzeme, paketleme, yanında verilecek ek ürünler yani özellik statüleri sıralanmalıdır. Sonra bu pizzanın mutlaka bir ismi ve hikayesi olmalı. Bu satışın ilk etkeni merak uyandırma için iyi bir yöntemdir. Bu yöntemde fiyat planlamasına geçilmeden deneyimsel memnuniyet ve memnuniyetsiz planlamaları yapılmalıdır. Bunun için duygusal manipülasyon ile tüketicinin ürünle buluşmasını sağlayacak duygusal bir bağ kurulmasını sağlamak zorundayız. Bunun için ürün pazarlamasında bir slogana ihtiyaç duyarız. ‘’Seversen yersin yersen seversin’’ gibi yalın, kısa, net, anlaşılır, akılda kalıca bir sloganla ürüne destek vermeliyiz. Üretim aşamasında sunum ve servis kabiliyeti çok önemlidir. Tek başına reklam sadece firmaya zarar verir. Reklam toplam kalite unsurunun bir parçasıdır. Reklam sadece insanların sizi yalnızca bir kez tercih etmesini sağlayan bir ikna yöntemidir. Sonrası işletme tarafından verilen hizmetlerinin toplamı tekerrürü sağlayacaktır. 

Fiyat kavramı için ise maliyet planlamaları çok önemlidir. Ticaret, kazanım elde etmek adına girilen sonsuz bir yolculuktur. Kazanım elde etmek ve doğru fiyat algoritmasını müşteriye entegre etmek istiyorsak mutlak suretle maliyet hesaplamamız rasyonel olmalıdır. Maliyet belirlemesi yapılıp bölgenin gelir seviyesine göre tekerrür satış mantığı kurgulanarak hazırlanmışsa artık gerçek operasyona geçebiliriz. Bu alanda lokasyon çok önemlidir demiştik. Nerede neyi satacağımızı biliyorsak sıra tutundurma yani reklam stratejilerine gelmiştir. Hiçbir reklamcı hedef almadan çalışmaz. Hedef zaman planlaması haricinde aksiyon almak isteyen reklamcı değil günü birlik tüketicidir. Firmanın kaynaklarını ve benlik yetkinliğini çok çabuk yitirmesine sebebiyet verir. İyi bir reklamcı şimdi notaları bilen ve birçok enstrüman ile melodi çıkarmayı ve bu melodiye söz yazıp insanların diline dolamayı bilendir. 

Hedef 1000 pizza satmak. 39.99 TL’den karışık 350 gr ota boy, günlük taze hamurdan elde açma, odun ateşinde pişme gibi özelliklere sahip fayda olarak da vitamin değerleri yüksek, besleyici, tok tutucu,15 dk pişirme ve servis süresi ile masanızda olan yersen ‘’seversin seversen bir daha yersin sloganı ile tüketiciye sunduğun ürünü düşünelim. Bundan sonra artık nasıl ve hangi kanalı kullanıp satışı gerçeleştirmek, bu süreci nitelikli ölçüm verecek alanlar ile buluşturmak olduğunu düşünmeye geliyor sıra. Bu alanda baskılı medya stratejileri günümüzde ölçülebilir ve fayda yönünden zayıf alanlardır. Bunun yerine gelişen ve değişen dünyanın içinde önemli bir yere sahip ve hedef kitlenin günlük en az 3 saatini geçirdiği dijital marketing içerisinde bir strateji üretmen hedef kitlene ulaşmanı daha mümkün hale getirecektir.

Bunun için sem ve seo dediğimiz alanların aktif çalışması, interaktif varlığın oluşması ve pazarlamaya uygun hale getirilmesi, görsel çalışmaların yapılması gerekmektedir.

İyi bir fikirden yola çıkan bir reklam asla kaybettirmez. Bir restaurant için küçük bir reklam oluşturmanın ne kadar önemli olduğunu anlatan bu senaryo sizlere asla reklamın ve çalışacağınız reklamcının tek yönlü ölçülemez ve sürdürülemez özellikle teknolojiden uzak yaklaşımlarla size fayda veremeyeceğini gösteriyor.

İyi bir reklamcı ile çalışın. İyi bir reklamcı yatırımcıya kendine ayırabilecek zamanı hediye eden tek kişidir. 

İyi bir reklamcı seçin, kendinize zaman ayırın ve kazanın.

ARNOMA MARKETİNG CEO’SU & DİJİTAL PAZARLAMA UZMANI 

ERKAN HOŞ